Өглөө болж нар мандана
Үдшийн бүрийд бодсон бодол минь өнөөдөр биелэнэ
Үүрийн туяа санааг минь дэмнэн гэгээгээ буулгана
Өргөн зам харгуйг гэрэлтүүлэн тусна.
Итгэлийг өгөн дэмийг хайрлах хамт олонтойгоо урагшлана
Ирсэн замын мөр тодрон үзэгдэхэд нэг тунгааж
Ирэгсэдийг угтаж мишээлээ тодруулна
Ихийг болгоон тэлэх тутам чанарыг илүүд үзнэ.

Амьдрал үргэлжилсээр...

Яг л өмнөх шиг ээ өнөө маргаашаа харсаар л. Өнөөдөр эсвэл маргааш, нөгөөдөр аз жаргалтай байвал болох нь тэр гэдэг сэтгэл амар амьдрал үргэлжилсээр. Гэтэл нэг мэдэхэд.. Нэг мэдэхэд гэж мэдээгүй явсаар байтал эх дэлхий маань бидний буруу гэх амьдралын хэвшилийн хор хөнөөлийг дийлэхээ байвал яана? Тэгээд нэг өдөр галав юүлэх нь.. Би ч бас нэг л итгэж өгөхгүй л байна. Гэтэл энэ болох зүйл. Бүр хаяанд ирчихсэн байвал яах вэ? Жаахан эрт ухаарах аваас гарах хохиролыг багаар амсах боломжтой болов уу?

Өдөр болгон юу боддог вэ?
Үдэш бүр юу санадаг вэ?
Үнэн түүхээс хуваалцах бүр
Үлгэр үнэн болохыг мэдэж
Хамаг олонх гайхаж бишрэхгүй ч
Харцан доторх цог тодроно
Хайр үнэн түүх гуравт
Хатуу цагууд дэвтэн нууцаа нээнэ
Тэртээ алсын гэрлээс
Түрүүчээ болсон эрчмийг илгээнэ
Танхил биенд хүлээж аваад
Таван мэдэрхүйдээ мэдрэхийг хичээнэ
Шүлэг дуугаа тэрлэн бичиж
Шинэхэн утгийг ухан тунгаана
Ширхэг ширхэгээр нягтлан үзэж
Шим юуг нь мэдрэн баясана.
Үнэн гээчийг мэдэх гэж
Үнэр юуг нь үнэрлэж
Үйл юуг нь тандаж
Үүсэл гарлаас нь тунгаана
Харагдах тал бүрээс нь ажиж
Харцандаа шингээн аваад
Харанхуй шөнө дуг нойрондоо
Хачин ихээр тунгаан танина
Өмөг түшиг болох гэж
Өөрийгөө засан тэнхээжих бүр
Өөрөөсөө бусдыг үнэ цэнэтэйг
Өдөр бүр ухан тандана
Бүтэлтэй бүтэлгүй байлаа гээд
Бүрэн болгох нь чухал гэдгийг
Бие сэтгэлээрээ хамт мэдэрч
Билэг ухаандаа тунгаахыг хичээнэ
Үнэндээ хүрсэн үйл бүр
Үр дүнг нь үзэх бүр
Үлгэр болж үлднэ гэдгийг
Үүх түүхээсээ ажин нэг бодно.
Ариун цагаан сэтгэлийг мэдэрч
Алагхан хорвоогийн өнгийг үзэж
Алтан нарны илчийг мэдэрч
Асрахыг сайхныг мэдрэх нь сайхан
Мэлмэрэх нүдний нулимс бүрээс
Мэдэрсэн хайрын сэтгэлийн ундаралыг
Мартагдсан дурсамжийн сургамж юуг
Мэдсэн зүйлсийг баясал бүхнийг олно.
Бөхөх гэрлийн өчүүхэн гялбааг
Бөхлөх үйлийг эхлэлийг тавьж
Бүтэн болгон бадраан байж
Бүрэн суу биелэлээ олно.
Ончид үйлдэх оломгүй үйлээс
Оновчтой эхлэлийг сонгон байж
Орой хүртэл тэмүүлэн зүтгэж
Орших бүхнийг цогцлоон байгуулна
Үг бүхэнг үнэтэй болговол
Үйлдэл гээчид үлгэрлэн үзүүлвэл
Үүрээс үдэш, үдшээс өглөө хүртэл
Үнэнд айдасгүй болох биш үү?

Эмэгтэй хүнийг би шүтдэг

Эмэгтэй хүнийг би шүтдэг
Эрлэгт очоод ч эхийн заяаг шүтсээр байна
Элгэмсэг сайхан илчинд нь дулаацаж
Эргэх орчлонд хайранд нь бүүвэйлэгддэг.
Хайрлахгүй байхын аргагүй бүсгүйн заяа
Хамгаалахгүй байхын аргагүй хатдын ухаан
Харах тусам гэгээ нэмэх
Хайраар дүүрэн тэр харц
Итгэл надад өгч
Ирээд буцах хорвоог гэрэлтүүлдэг.
Үнэн хайраа надад өгсөн ижийгээ би хайралдаг
Үнэний учгийг тайлан хэлэх үгсэд нь талархдаг
Нэг эхийн хэвлийгээс мэндлээгүй ч
Нэгдэж зүрхээ бэхэлсэн эгч нартайдаа баярладаг.
Ирээд тэвэрч үнэрлэх өхөөрдөм дүүдээ дэвтдэг.
Ирлэж хурцалдаг нь тэд
Эрхлүүлж аргаддаг нь тэд
Эмчлэх сүү нь хамгаас хүчтэй
Энэ биеийг минь тэтгэсэн ариун.
Ийм байхад шүтэхгүй гээд яах вэ?
Итгэлийнх нь хариуд хайрлахгүй гээд яах вэ?

Заяаны хань гэж юу вэ?

Асуувал:
Залбирч ирдэг зүйл биш
Замын аянд хамтардаг нь юм
Амьдралыг чиглэлтэй зорилготой хэмээн үзвээс
Алдахад нь засаж
Унахад нь өндийлгөх
Хальтрахад нь түшиж
Хазайхад нь тэгшилж
Буруутахад нь зүглүүлж
Буцах гэвэл сануулдаг нь юм.
Хос баганын үүрэгтэн
Хоёр байхын учигтан
Өтөл болтол хамт ухаажих
Өргөн түмэндээ үйлээ цоглоох
Алдаагаа оноогоороо нөхөх
Дутуугаа илүүгээрээ гүйцээх
Энэ орчлонд энэ насаа
Эгэлхэн зүрхээ нэгтгэн байж зүтгэх нь билээ.
Өөрөөр хэлвэл
Өөгүй хүмүүн үгүй
Дутуу байдаг нь үнэн
Давуугаар нөхөж болдог
Хайраар нийцүүлж болдог
Хамтаар бүтээж болдог
Иймийн учир эр эм гэж байдаг тул
Эвлэрч нийлэхийн заяа гэж буй.
Эхнээсээ бэлдэж буй бол учирна
Эхлэлийг нь тооцоогүй бол зөрнө.
Зөрлөө гээд хагацахгүй
Дахин учирах нь дохио
Батлаж бататгая гэвэл
Биечилж учиран байж
Биенээ ойлгохоо мэдэн байж
Буцаж эргэн ажиж
Бултаж нэг үзэн
Боломжийг сиймхийгээр өгөөд үз!
Гэхдээ энэ хангалтгүй ээ
Заяа гэж юу юм?
Зам гэж юу юм?
Ухаан гэж юу юм?
Хайр гэж юу юм?
Энэ бүхэнийг цогцлоон бодож
Эхлэл гээчийн тунгаан бодож
Эдүүгээ цагаа сорчлон ажиж
Ирээдүйгээ тооцоолон бодож
Элэгэн дулааныг мэдэрч
Зүрхээ сонс!
Энэ олон байж л
Энэ мөн үү гэдгийг мэднэ.
Үүнээс биш эвгүй үйлдэл
Үнэнийг хэлдэггүй учир хүлээцтэй бай!
Олсон гэж бодсоноо алдалгүй аж
Олоогүй гэж бодсон нь дэргэдэхээ аж
Хийх үйлээ олсон бол
Хажууханд чинь байдгийг мэд!
Хамтаар зүглэх зүг нийлэх нь элбэг.
Хэзээ гэдгийг зүрх чинь хэлнэ
Хэн гэдгийг зүрх чинь хэлнэ
Харж бодсоноо зүрхнээсээ асуу
Хайр гэдгийг зүрхэндээ мэдэр.
Харц бүхнийг зүрх чинь мэдрэнэ.
Зүрхээ даг !
Бодлоороо тунгаа!

Амьдрал гэж юу вэ?
Хэсэгхэн жаргалыг зовлон дундаас хайж олохыг хэлэх үү?
Хэрэг болох нөхдөө өөрийн бяцхан орон зайндаа оруулан
Хэрэгцээ сонголтоо хамтаар хийн зайгаа тэлж
Хөрсөн дээр оршихыг хэлэх үү?
Хайрыг эрж хайж олчихоод
Хэлж чадахгүй байж байж
Хэзээ нэгэн цагт хэлсэндээ догдлон баярлах тэр мэдрэмж үү?
Үхэл, зовлон ирэхэд сэрж сэтгэж давах нь уу?
Үерхэл нөхөрлөлд өрнөх тэр бүхэн үү?
Хамгаалах хайрлах тэр бүгд үү?
Амьдарвал амьдарсан шиг амьдар!
Үхэл давж амьд яваа юм бол
Үнэн юу гэдгийг мэд! гэх юм.

Ололт зорилт

Хэзээ гэдэг хүлээлтээр дүүрэн
Хэрэгтэйгээ хийх бэлтгэлээр дүүрэн
Хэн нэгний үгээр бус
Хүсэл зорилгодоо тэмүүлэн зүглэн
Хүрэх газартаа очих гэж
Хүч нийлэх андууддаа үнэнч.
Заяа тавилангаа тосон угтаж
Замын бартааг даван туулж
Зогсохгүй ахиж тэмүүлнэ, зүглэнэ.
Өрөөлийн үгийг үнэтэйд тооцож
Үдшийн бүрийг итгэлээр гэрэлтүүлж
Урдах замаа ажин бэлтгэж
Хамтаар туулна, зүтгэнэ.
Зүрх зүрхээ олох гэж хүлээн
Замаараа алхан зорилгодоо дөхнө.
Зүглэх алсдаа хүрнэ хэмээн
Цохилох зүрхээ нэгтгэн бататгана.
Үгүй би хүлээхгүй ээ
Үгүйрэн хоосорвол яанам
Хөг аялгуугаар хорвоог чимэхдээ
Хайж эрээд олсон учир түүндээ зорино.

2015.01.03

Хэсэгхэн хугацаанд үргэлжилсэн зүйлсийн
Хэрэг болсон дурсамжуудыг аваад
Хэний ч хүрээгүй сэтгэлийн гүндээ
Хүсэл болгон үлдээж
Хэзээ нэгэн цагт хэрэг болно гэж
Хясаж далдлан үнэндээ чандлан
Хүрэх алсын зорилгодоо таарвал
Харж дахин нээж гаргана.
Дурдагдах цагт дурсамж болж
Давших цагт туршлага болж
Давтагдах цагт дахин сэдэрч, сэтлэж
Дэргэд байвал нэмэгдэн олширог.
Хорвоогийн улирал ээлжлэн солигддог жамтай,
Хүслийн зүйн зөвийг тунгаан бодвол
Хүрэх газрынхаа барааг харан тольдож
Хэн гэдгээ таниж мэддэг учиртай.
Дэлхийн чинээ сэтгэвэл хэрэв
Дэргэдэх нэгнийгээ танихаас эхэлдэг аж
Дурыг татан нэгдэх аваас
Дуурсагдах алдарыг бүтээдэг аж.
Хэрэв хэн нэгэн гомдсон бол
Хэлэх зөв байдаг нь батлагдсан аж.
Хэзээ ирнэ гэж хүлээхээс
Хэл хүргэж сэжим гарга.
Үтэр түргэн үнэнийг дуулгахаас
Үлгэр ярьж санааг нь эргүүлж
Үүсэл гарлаас нь эхлэн мэдүүлж
Үерхэл нөхөрлөлөө бататгавал зүйтээ.
Бат бэх болсон холбоог
Бэлэн болсон хэмээн үзэж
Бэлдсэн хайхамшигт бүхнээ дэлгэж
Бэрхийг давах аргаа таниулж
Үзсэн үнэн бүхнээ ойлгуулж
Үзүүлсэн хайр бүхнийг нь хүлээж
Хүндлэлийн хүрээ үүсгэн
Хэлхэлдэх холбоогоо нягтшуулаг...

Өөртөө хэлэе

Би шаналж суудаг нь биш.
Шантралгүй зүтгэдэг нь шүү.
Зорьсон зорилгодоо хүрээд
Зэргэлдээх матгаалд ташуурдаг нь биш.
Хамраа сөхөж хоосон хөөрдөг нь биш.
Учир зангилааг нь мэдэж
Газарт дүртэй болгоход шамддаг нь шүү.
Газарт буулгаж ирээд гандуулахгүй арчилдаг нь шүү.
Мэдлэгийн хураар тэтгэж ургуулдаг нь шүү.
Ургуулсанаа тогтоон барих андуудтай шүү би.
Үр шимийг нь хамтдаа хүртэх МОНГОЛ эр хүн юм шүү.

2014-12-14

Эр амгалан бол гэр амгалан
Эцэг буурьтай бол элэг халуун
Эр бат байвал
Эмийн заяа өндөр
Үрс олон балчир нь тавлаг
Үйлийн тодыг эр эхлүүлбээс
Үнэний замдаа бат
Эрийн заяа өндөр аваас
Эмийн заяа хамт
Хатан заяа түшвээс
Хаан заяа өндөр
Хатан заяа тулваас
Хаан заяа хат
Тулах тулгуур болвоос
Түшиг тулгуур болно.
Эр эм заяа батживаас
Үрийн заяа бат
Үрийн заяа бат болвоос
Нэгдэл бат оршино.
Үнэний замд төвөг үл болно.
Үлгэр туульсад мөнхрөн үлдэнэ.
Эрийн хиймор бадрах аваас
Эмийн заяа тогтоох нь зүй
Үрийн заяа холбох нь зүй
Эрийн хиймор гундах аваас
Эр өөрөө сэрэх зүй
Эм эрээ сэрээх зүй
Учиг эхлэх нь эрийн үүрэг
Учиг үргэлжлүүлэх нь эмийн үүрэг
Үүргийн үр дүн нь үрийн заяа
Үр дүнг өвлүүлэх нь үрийн үүрэг
Эрс нь эм шиг аваас улс мөхнө.
Эмс нь эрсдээ итгэхээ болих аваас улс үгүйрнэ.
Үрс нь үл тоогдвоос ирээдүй үгүйрнэ.
Үлгэр үл сонсвоос үнэний итгэл холдоно.
Эрс нь эрс шиг аваас улс бүрдэнэ.
Эмс нь эмс шиг аваас улс үлдэнэ.
Үрс нь үлгэрт бойжигдовоос улс үргэлжилнэ.